Blisko 60% zgonów związana jest z chorobami serca. Jeżeli w grę wchodzi wskaźnik umieralności, z roku na rok jest on coraz większy i plasuje się w czołówce. Skąd taka umieralność? Dlaczego to właśnie choroby serca i zaburzenia rytmu serca są tak ogromnym problemem ludzkości XXI wieku?
Narodowy Test Zdrowia Polaków - czyli co ma on wspólnego z sercem?
Narodowy Test Zdrowia Polaków przeprowadzony został w 2020 roku. Na podstawie jego wyników można powiedzieć jedno - blisko ¾ Polaków nie dba o swoje zdrowie!
- 50% z nas nie uprawia żadnej aktywności fizycznej
- 61% z nas ma problem z nadmierną masą ciała
- 50% z nas ma stresujące życie
- 60% z nas śpi mniej niż 7h
Nie stawiamy na zdrową i zbilansowaną dietę, nie ruszamy się, nie dbamy o jakość i higienę snu, a stres towarzyszy nam na każdym kroku. Taki styl życia sprawia, że nasze serce odczuwa tego poważne konsekwencje. Pojawiają się więc zaburzenia rytmu serca, w wyniku niewłaściwej diety rozwija się miażdżyca, a ta z kolei prowadzi do choroby wieńcowej i dalej do niewydolności serca. Aby serce było silne i mocne jak dzwon, niezbędny jest więc zdrowy styl życia i tak naprawdę to właśnie on w dużej mierze warunkuje jego prawidłową pracę.
Najczęściej pojawiające się choroby układu krążenia
Choroby układu krążenia są przyczyną śmierci większej części społeczeństwa, również w Polsce. Na pierwszym miejscu jest to choroba wieńcowa, na drugim niewydolność serca, na trzecim miażdżyca. Tuż za nimi występującymi przyczynami zgonów są zawał serca, jak również i udar mózgu.
Wraz z wiekiem ryzyko zachorowania na serce rośnie. Co więcej, to ryzyko pogłębia się, jeśli pojawiają się przy tym czynniki dodatkowe, takie jak na przykład: otyłość, cukrzyca, nadciśnienie, cholesterol, używki. Najbardziej narażony na choroby serca jest mężczyzna w wieku 40 lat z nadciśnieniem tętniczym, otyły, palący papierosy i nie uprawiający żadnych sportów. To właśnie niezdrowy styl życia jest główną przyczyną chorób serca, dlatego chcąc coś zmienić, trzeba zacząć od zmiany nastawienia i innego, dużo bardziej zdrowego podejścia do życia.
Choroby serca - jakie objawy powinny być niepokojące?
Należy mieć świadomość tego, że w większości przypadków choroby serca i naczyń krwionośnych nie dają o sobie znać. Niszczą nas od środka i dopiero, gdy zagrażają zdrowiu, a nawet życiu, mogą zacząć być zauważalne. Tak istotne jest więc to, by żyć zdrowo i unikać czynników, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania. Serce pompując krew, wpływa na poprawną pracę całego organizmu. Każdego dnia przepływa przez nie kilka tysięcy litrów. Jego zatrzymanie wpływa znacząco na pracę wszystkich narządów. Jeśli bowiem nie pracuje, nie dostarcza krwi z tlenem i substancjami odżywczymi, stąd też umierają i inne narządy. Do najczęściej występujących objawów chorób serca należą:
- bóle w klatce piersiowej - mogą one dawać uczucie gniecenia, ściskania czy też pieczenia. Są trudne do zlokalizowania lub promieniują one jednostronnie.
- omdlenia - są one związane z nieprawidłowym krążeniem krwi
- kołatanie serca - jest to związane ze zmianą rytmu, jak również i siły skurczu serca
Profilaktyka to podstawa
Aby mieć zdrowe serce, niezbędna jest profilaktyka. Wpływają na nią takie elementy, jak:
- zdrowa dieta
- aktywność fizyczna
- odpowiednia ilość snu
- jak najmniej stresu
- badanie poziomu cholesterolu
- badanie ciśnienia krwi
- kontrolne badanie EKG
Każda osoba powinna zadbać o zdrową, pełnowartościową dietę. Powinna być ona odpowiednio ustawiona pod względem kalorii, jak również i makroskładników. Kluczowe znaczenie ma wyeliminowanie tłuszczów zwierzęcych, które przyczyniają się do podniesienia poziomu złego cholesterolu. W przypadku aktywności, każda jest dobra dla serca. U jednej osoby sprawdzi się bieganie, u innej jazda na rowerze, u jeszcze innej pływanie. Najważniejsze jest to, by wprowadzić ruch, bo jest on zbawienny dla poprawnej pracy układu krążenia. Niezbędne jest także badanie poziomu cholesterolu, przynajmniej raz do roku, a także EKG i regularne badanie ciśnienia krwi.
EKG - niezbędne badanie dla osób zdrowych i chorych
Bez wątpienia badanie EKG jest niezbędnym, zarówno w przypadku profilaktyki chorób serca, diagnozowania chorób, jak również i kontrolowania postępów leczenia, jeśli chodzi o zaburzenia rytmu serca i występujące choroby serca.
Pod wpływem skurczu mięśnia, wytwarza się prąd elektryczny. W przypadku mięśnia sercowego, te impulsy elektryczne wytwarzają się samoistnie i mają one określoną częstotliwość. To właśnie ona wpływa na pracę serca. Prąd wytwarzany jest w węźle zatokowym, przesyłając go do pozostałych części serca. Elektrokardiograf opiera swoją pracę właśnie na zmianach potencjału elektrycznego, które zachodzą na powierzchni ciała w wyniku działania prądu elektrycznego. Aparat EKG może odbierać sygnały dzięki elektrodom EKG, które przymocowane są do ciała pacjenta - na klatce piersiowej i na kończynach. W ten sposób na papierze tworzy się krzywa EKG, która określa pracę serca w trakcie badania.
W zależności od badanego problemu czy celu przeprowadzenia badania, wyróżnić możemy:
- EKG spoczynkowe - klasyczne badanie wykonywane w spoczynku
- EKG wysiłkowe - badanie serca w trakcie aktywności, na rowerze lub na bieżni
- Holter EKG - ciągłe badanie serca przez 24 lub 48 - godzin
Badanie EKG niesie za sobą szereg korzyści. Największą z nich jest dostęp do badania. Można je wykonać szybko, bezinwazyjnie i z pełną skutecznością. Aparaty do EKG znajdują się w przychodniach, w szpitalach czy w karetkach pogotowia. Część pacjentów posiada je także w domach, wykorzystując do codziennego badania serca. Samo badanie pozwala określić jak szybko bije serce, czy występują u osoby badanej zaburzenia rytmu serca, czy przewodzenie jest odpowiednie lub czy nie występuje niedokrwienie serca. Wykorzystując także inne parametry widoczne w zapisie EKG, lekarz może sprawdzić, skąd wychodzi impuls elektryczny, czy ma miejsce częstoskurcz komorowy czy nie mamy do czynienia z migotaniem przedsionków.
Każda przypadłość wzbudzająca niepokój, powinna być skontrolowana przez lekarza specjalistę, aby ten mógł podjąć odpowiednie badania, jakie pozwolą ocenić stan zdrowia osoby badanej. Aby zmniejszyć ryzyko chorób, kluczowe znaczenie ma zdrowy styl życia i to na nim właśnie należy skupić się pierwszorzędnie.