Serce, to najważniejszy mięsień w całym organizmie. Od niego zależy praca innych układów i narządów, ono ma wpływ na samopoczucie, kondycję, na sprawność i na pełnię zdrowia. Niestety, ale w wyniku różnego rodzaju schorzeń, zaburzeń rytmu serca czy też chorób, może ono pracować niepoprawnie. Każdy niepokojący objaw, powinien być skonsultowany ze specjalistą, kardiologiem. Tylko bowiem w ten sposób, można ustrzec się przed dalszym rozwojem choroby serca, jak również i poważnymi konsekwencjami jej występowania. Na jakie więc badania serca należy postawić? Od czego zacząć diagnozę? W jakich przypadkach zareagować na niepokojące objawy?
Jakie objawy powinny wzbudzić nasz niepokój?
Z całą pewnością żadnego z objawów, który wzbudza niepokój, nie powinno się bagatelizować, ale działać natychmiast. Zaburzenia rytmu serca mogą nieść za sobą mnóstwo komplikacji. Bardzo często choroby serca mają charakter nagły i szybki, a ich skutkiem jest zawał serca czy nawet śmierć osoby chorej. Czasami objawy mogące świadczyć o nieprawidłowościach, pojawiają się znacznie wcześniej, dlatego też tak ważne i istotne jest obserwowanie swojego ciała i reagowanie na sygnały, jakie ono wysyła. Wśród tych najczęściej występujących znajdują się:
- bóle w klatce piersiowej - taki ból zaczyna się w okolicach mostka i promieniuje do ramion, a nawet do szczęki. Jeśli trwa krótko może być związany z takim stanem, jak dusznica bolesna, jeśli trwa długo, może świadczyć o zawale mięśnia sercowego.
- kołatanie serca - jeśli serce bije w sposób przyspieszony i silny, takie zaburzenia rytmu oznaczają kołatanie serca. Może to być reakcja na stres lub reakcja organizmu na wysiłek fizyczny, ale także efekt nerwicy czy nawet zbyt bogata ilość węglowodanów w diecie.
- duszność - w przypadku chorób układu oddechowego, ale także i niewydolności układu sercowo - naczyniowego, duszność jest bardzo często spotykanym objawem. Pojawia się problem ze złapaniem oddechu, trudność w swobodnej wymianie powietrza, uczucie, jakby ktoś ,,siedział na klatce piersiowej” i uniemożliwiał wykonanie wdechu.
- zmęczenie - problemy z sercem wiążą się bardzo często z uczuciem ciągłego przemęczenia organizmu. Mimo wystarczającej ilości snu, organizm wciąż walczy z chronicznym zmęczeniem. Taki stan może być związany z takimi przypadłościami, jak zapalenie mięśnia sercowego czy też niewydolność lewej komory serca.
- obrzęki i zasinienia - często pojawiają się obrzęki i zasinienia, szczególnie w obrębie kończyn dolnych. Taki stan może oznaczać niewydolność mięśnia sercowego.
Jakie są rodzaje chorób serca i naczyń krwionośnych?
Praca serca może być zaburzona z różnych przyczyn, stąd też wymienić można wiele chorób serca, które to mogą mieć zarówno przebieg gwałtowny, jak również i przewlekły. Niektóre wady są nabytymi, inne wrodzonymi. Do tych najczęściej występujących zalicza się między innymi:
- choroby wieńcowe - jest to inaczej niedokrwienie mięśnia sercowego, które może występować jako ostry stan, jak również i stabilny. Jej obecność związana jest z niedotlenieniem, jak również i martwicą mięśnia sercowego.
- zawał serca - jest to ostry zespół wieńcowy, który jest niezwykle niebezpieczny i może doprowadzić do śmierci. Powoduje on między innymi ograniczenie przepływu krwi przez tętnice wieńcowe.
- zapalenie mięśnia sercowego - jest to stan zapalny, który spowodowany jest występowaniem infekcji wirusowych i bakteryjnych. Obejmuje on mięsień sercowy. Może prowadzić do niewydolności mięśnia sercowego, ale również i do śmierci.
- niewydolność mięśnia sercowego - jest to niedostateczne pompowanie krwi przez serce, którego przyczyną może być między innymi choroba wieńcowa, zapalenie mięśnia sercowego, nadciśnienie czy na przykład migotanie przedsionków.
- miażdżyca- jest to niezwykle często spotykana, przewlekła choroba tętnic, w których następuje twardnienie ich błon wewnętrznych, w związku z obecnością w nich cholesterolu.
- wady wrodzone - są to choroby, z którymi się rodzimy. Jedne są niebezpieczne i stanowią zagrożenie życia, inne nie wykazują żadnych objawów. Najczęściej występującymi są: ubytek przegrody międzykomorowej i międzyprzedsionkowej, zwężenie aorty czy na przykład zwężenie tętnicy płucnej.
Najczęściej występujące badania w diagnostyce chorób serca
- EKG - elektrokardiografia - jest to badanie serca nieinwazyjne i bezbolesne, które sprawdza się przede wszystkim w zaburzeniach rytmu serca i przy niedokrwieniu serca, czyli zawale. Polega ono na badaniu elektrycznej aktywności serca, dzięki zastosowaniu elektrod, które umieszcza się na klatce piersiowej. Te podłączone są za pomocą kabli do rejestratora. Zapis EKG składa się z dwunastu krzywych, które określają dwanaście odprowadzeń. Gdzie należy umieścić elektrody? Powyżej nadgarstków, powyżej lewej kostki, jak również na przedniej części klatki piersiowej i na jej lewym boku. Na podstawie badania EKG można określić między innymi: częstość akcji serca, miarowość akcji serca, źródło impulsów, a także oś elektryczną serca i zaburzenia rytmu serca. Z badania wykryć można zarówno zaburzenia przewodzenia, niedokrwienie, jak również i przerost mięśnia sercowego.
- EKG metodą Holtera - często zdarza się tak, że zwykłe badanie EKG serca okazuje się być zbyt mało dokładne lub występowanie konkretnego stanu chorobowego może występować w innym czasie, niż podczas samego badania. W takich przypadkach holter EKG stanowi doskonałe rozwiązanie, bowiem pozwala on na wielogodzinną rejestrację zapisu EKG. Badanie takie nie jest więc przeprowadzone tylko w spoczynku przez kilka chwil, ale podczas całej doby. Dzięki takiej formie badania można ocenić czynność elektryczną serca, zarejestrować zaburzenia rytmu czy też przewodnictwa. Holter EKG daje także możliwość oceny nieprawidłowości w obrębie ukrwienia mięśnia sercowego czy w przypadku rozrusznika, jego pracy.
- Próba wysiłkowa - takie badanie serca wykonywane jest w trakcie wykonywania aktywności fizycznej. Może być ono przeprowadzone na rowerze stacjonarnym lub bieżni. W trakcie ułożonego planu treningu, monitorowane jest EKG, a także ciśnienie tętnicze krwi. Dzięki takiemu badaniu można ocenić wydolność fizyczną organizmu, w tym przede wszystkim układu krążenia. Taka próba wysiłkowa wykorzystywana jest także w czasie rehabilitacji po zawale.
- Echokardiografia - echo serca, obok EKG, jest jednym z najczęściej wykonywanych badań, które jest obrazową metodą badania serca, jak również i naczyń krwionośnych przy wykorzystaniu ultradźwięków. Takie badanie serca pozwala ocenić struktury anatomiczne serca, a także jego ruch oraz zastawki wewnątrzsercowe. Dzięki niemu istnieje także szansa oceny przepływu krwi.
Bez wątpienia żadnych objawów, które mogą świadczyć o zaburzeniach pracy serca i chorobach serca, absolutnie nie można bagatelizować. Nieleczone, mogą doprowadzić do śmierci pacjenta, dlatego też, im szybsza diagnoza przy wykorzystaniu powyższych metod diagnostycznych, tym większa szansa na skuteczne leczenie. W chwili obecnej możliwości medycyny są na tyle duże, iż wiele przypadłości można leczyć lub też odpowiednio z nimi funkcjonować.